Kocaeli’nin Gölcük ilçesinde 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nde denizin altında kalan “batık şehrin” son durumu, 26 yıl sonra kayda alındı.
Merkez üssü Gölcük olan 7,4 büyüklüğündeki 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi, 26 yıl önce büyük yıkıma ve can kaybına yol açtı.
Deprem sırasında Değirmendere Mahallesi Çınarlık Meydanı’ndaki kıyı hattının bir bölümü denize gömüldü, binalar, araçlar ve iskeleler su altında kaldı.
Aradan geçen yılların ardından “batık şehre” su altı fotoğrafçısı ve belgesel yapımcısı Tahsin Ceylan, Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu (TSSF) Yönetim Kurulu Başkanvekili Hakan Arslan, Değirmendere Sualtı Topluluğu Kurucu Başkanı, 1. Sınıf Dalgıç Murat Kulakaç ve Japon yüksek inşaat mühendisi, mimar ve deprem uzmanı Yoshinori Moriwaki tarafından dalış gerçekleştirildi.
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi ve Değirmendere Sualtı Topluluğu desteğiyle yapılan dalışta, o gece sular altında kalan alanlar yeniden gün yüzüne çıkarıldı. Görüntülerde, çay bahçesi, çınar ağaçları, beton kalıntıları, sandalye, kameriye, fayansların bulunduğu duvar net biçimde görüldü.
Uzmanlar, deniz tabanında kalan yapıların büyük ölçüde korunduğunu ancak metal kısımların zamanla paslandığını bildirdi. Görüntüler, hem deprem gerçeğini hatırlatması hem de afet bilinci oluşturması açısından önem taşıyor.
“Deprem izlerinin silinmediği bir yer varsa o da Değirmendere’deki o batık şehirdir”
Tahsin Ceylan, AA muhabirine, çekimlerde teknenin bulunduğu yerin eskiden Çınarlık Meydanı’nın ortası olduğunu belirterek, şimdilerde meydanın büyük bölümünün 30 metre suyun altında kaldığını söyledi.
Deprem sonrası binalar yıkılıp yenileri yapılınca, deprem izlerinin silindiğinin düşünüldüğüne değinen Ceylan, “Deprem izlerinin silinmediği bir yer varsa o da Değirmendere’deki o batık şehirdir. 17 Ağustos’u, deprem hafızasını hatırlatmak amacıyla o çekimleri yaptık. Şu anda meydandaki çınar ağaçlarının daha büyükleri, hepsi suyun altında ve artık o bölge yapay resif haline gelmiş. Artık ıstakozlar, kırlangıç balıkları ve birçok canlı orayı yuva olarak kullanıyor.” ifadesini kullandı.
Ceylan, Türkiye’nin deprem kuşağında yer aldığını anımsatarak, bu nedenle depreme hazır bir ülke olunması gerektiğini kaydetti.
Deprem hafızasını canlı tutmak hedefiyle “batık şehre” dalış gerçekleştirdiklerini aktaran Ceylan, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Dünyada Çınarlık Meydanı’na benzer öyle bir örnek yok. Tek örnek aslında ülkemizde, Gölcük’teki o Çınarlık Meydanı. Herkesin oraya dalıp da deprem gerçeğiyle yüzleşmesi lazım. Orada 50 metre derinliğe kadar dalış yaptık. O çınar ağaçlarının bir kısmı, o dönemin bazı yapıları tam 50 metre derinlikteydi. Bir zamanlar Gölcüklülerin, Değirmenderelilerin dolaştığı sahil, vakit geçirdiği, dinlendiği çay bahçesi, güneşten korunduğu çınar ağaçları şu anda suyun altında. Depremin izlerini koruyor ve gün yüzüne çıkarıyor.”
